Сонуннар

Айсен Николаев Саха Сирин экономикатын сайдыытыгар хампаанньа сүҥкэн суолталаах үлэтин үрдүктүк сыаналаата.

Үбүлүөйдээх ниэп тиэйиитэ «Транснефть – Порт Козьмино» ХЭТ тэрилтэ пуордугар ыытылынна.  Даҕатан эттэххэ, чуолаан бу сир «Илин Сибиир – Тихэй Океан» (ВСТО) ниэп турбатын  ситимин тиһэх пууна буолар.

Саха Өрөспүүбүлүкэтин территориятыгар баар Орто Ботуобуйатааҕы ниэп, газ, газ конденсата хостонор сирин Илин блогун (ВБ СБ НГКМ) ниэбэ уопсай турба ситимигэр киирэр, салгыы дойду  илин хайысхатынан  айанныыр.

Хампаанньа «РНГ» бөлөҕөр киирэр тэрилтэлэри, «Истсиб Холдинг» бары структураларын уонна Саха Сирин бөдөҥ холбоһуктарын туһааннаах матырыйаалларынан биир кэлим хааччыйар өҥөнү оҥорор.

“РНГ” АУо Саха Сирин олохтоохторун бырааһынньыгынан э5эрдэлиир.

Муус устар 27 күнэ Саха Сирин остуоруйатыгар ураты суолталаах бэлиэ күн. 1922 сыллаахха Саха АССР төрүттэнэн, РСФСР састаабыгар киирэргэ  сүрүн докумуон баттанар.  Онтон 70 сыл ааһан баран, 1992 сыл муус устар 27 күнүгэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин 12 ыҥырыылаах Үрдүкү Сэбиэтин уурааҕынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт Сокуона (Конституцията) ылыллыбыта.

Россиятааҕы Экономическэй Оскуоланы (РЭШ) кытары бииргэ үлэлэһии анал тосхолугар олоҕуран, хампаанньа бэйэтин суотугар устудьуоннары уопсай дьиэнэн хааччыйар. 

Хампаанньа үлэтин-хамнаһын туһунан сиһилии иһитиннэриилэр уонна сонуннар интернет ситимигэр аны сахалыы тылынан тахсар буоллулар. Бу иннинэ саайтка нуучча уонна английскай тылларынан суруллар этэ.

«РНГ» АУо улахан болҕомтотун социальнай салаа сайдыытыгар уурар. Ол туһугар хампаанньа араас сырдатар бырайыактарга, регион култууратын чинчийэр программаларга көхтөөхтүк кыттар. Саха Өрөспүүбүлүкэтин кытта бииргэ үлэлэһии сөбүлэҥэр олоҕуран  «РНГ» саайта сахалыы тылбаастанна.

Таһаҕаһы тиэйии Усть-Кут бөһүөлэгиттэн кыһыҥҥы суолунан  «РНГ Снабжение» тэрилтэ күүһүнэн ыытылынна.

«РНГ» АУо ыытар үлэтэ хостонуллар попутнай нефтяной гааһы (ПНГ) туһалаахтык туһаныы анал бырайыагын иитинэн ыытыллар. Оборудование Орто Ботуобуйатааҕы ниэп, газ, газ конденсата хостонор Илин блогар пластка гааһы төттөрү хачайдыыр систиэмэ үлэтигэр туһаныллыаҕа.

Энергетическэй комплекс бырайыага Сүлдьүкээрдээҕи сиртэн хостонор баайдаах сиргэ анал экспертизаны ааста.

«Истсиб холдинг» хампаанньа бөлөҕө попутнай нефтяной гааһы (ПНГ) туһанан электроэнергия генерациятын программатын олоххо киллэрэр.  Бу программа үлэтэ ПНГ-һы  сөпкө туһаныыга, көрдөрүүнү тупсарарга туһуланар. Өссө биир үтүө өрүтэ – электроэнергияны атыылаһыыны суох оҥоруохтаах.

Хампаанньа хамаандата баһаарынай сулууспа Мииринэйдээҕи  салаатын үлэтин анал барылыгар киирэн үлэлэһэр, баһаардарга сылдьыһар  буолла. 

Хампаанньа бу курдук «РНГ – медикам» диэн үтүө санаа   аахсыйатын салгыы ыытар.

Мииринэй оройуонун киин балыыһатыгар (ЦРБ) хас күн ахсын Саха Сирин арҕаа өттүгэр сытар улуустартан араас ыарыһахтар суһал да,  былааннаах да эпэрээсийэлэргэ кэллэллэр.  Онуоха 20 сыл анараа өттүгэр атыылаһыллыбыт эпэрээсийэлиир остуоллар эргэрэн улахан күчүмэҕэйдэр үөскүү сырыттылар. Балыыһа көрдөһүүтүн быһа гыммакка «РНГ» АУо көмөнү тута оҥордо.  Уопсайа 4 хомуллар  эпэрээссийэ остуолун атыылаһан  быраастарга туттарда.